7 điều cần biết để thiết kế nhà thân thiện với người lớn tuổi

Thiết kế nhà ở ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của ông bà như thế nào? Nam Thiên Phát chia sẻ 7 điều cần biết để thiết kế nhà thân thiện với người lớn tuổi 

Người Việt Nam từ xưa đến nay đều đề cao sự hiếu thảo, kính trọng người già. Xây dựng công trình nhà ở dành tặng bố mẹ, ông bà là một trong những cách báo hiếu được nhiều người thực hiện. Tuy nhiên, nhà ở cho người lớn tuổi có những lưu ý đặc biệt để việc sinh hoạt, thư giãn giải trí được diễn ra thuận lợi. Với kinh nghiệm thi công trọn gói nhà ở dày dặn, Xây Dựng Nam Thiên Phát chia sẻ đến bạn 7 điều quan trọng cần biết khi thiết kế nhà thân thiện với người lớn tuổi.

Vì sao thiết kế nhà lại ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống người lớn tuổi?

Người lớn tuổi là đối tượng nhạy cảm về mọi mặt trong cuộc sống. Khi con người già đi, sức đề kháng kém, bật tật xuất hiện nhiều, đặc biệt là gặp phải một số bệnh như đãng trí, thoái hóa xương, khó ngủ, ngủ nông hay không có khả năng tự chăm sóc tốt bản thân. Do đó, thiết kế nhà thân thiện với người lớn tuổi cần có sự chuyên biệt để:

• Hạn chế ảnh hưởng của môi trường tự nhiên, đặc biệt là thời tiết, âm thanh tự nhiên đến sức khoẻ: Nhà ở phải khô thoáng, ấm áp, khí lưu thông hài hòa. 
• Phù hợp với việc nghỉ dưỡng. Bố trí và thiết kế phòng ngủ ở khu vực yên tĩnh, đảm bảo sự riêng tư, thuận tiện cho hoạt động điều dưỡng sức khỏe và không ảnh hưởng đến giấc ngủ. 
• Thuận tiện cho việc sinh hoạt và dọn dẹp. Nội thất trong nhà tối giản, hạn chế các góc cạnh nhọn. 
• Dễ dàng kết nối với các thành viên trong gia đình vì người già dễ cảm thấy cô đơn, không phù hợp với cảm giác chỉ sống một mình. Do đó, ngôi nhà cần có phòng sinh hoạt chung, các phòng cá nhân không quá tách biệt.
• Tạo không gian thư giãn bằng các khoảng sân vườn trồng rau quả, hoa cảnh và thiết kế mở để đón nhiều ánh nắng tự nhiên.
• Đảm bảo sự an toàn và an tâm khi sinh sống. Nhà phải có lối thoát hiểm, cửa – cổng – hàng rào vững chắc, camera giám sát ở cổng, cửa và phòng khách.

Cần chú ý gì để thiết kế nhà thân thiện với người lớn tuổi?

Vậy để thiết kế một ngôi nhà ở thân thiện, phù hợp với người lớn tuổi thì bạn cần chú ý những điều gì? Với nhiều năm kinh nghiệm trong thi công nhà ở trọn gói, Xây Dựng Nam Thiên Phát chia sẻ đến bạn những điều thực tế cần chú ý như sau:

Ưu tiên nhà 1 tầng

XEM THÊM: mẫu nhà chữ l 1 tầng 3 phòng ngủ

Thiết kế nhà thân thiện với người lớn tuổi ưu tiên hàng đầu là loại nhà một tầng khi diện tích của mảnh đất lớn. Những ưu điểm của nhà một tầng đối với người lớn tuổi là:

• Nhà một tầng không có cầu thang. Do đó, việc di chuyển được tiện lợi hơn, giảm nguy cơ bị vấp ngã và tai nạn.
• Mang đến sự an toàn vì người già xương cốt yếu, việc bước lên, bước xuống làm run chân hay chóng mặt sẽ dẫn đến ngã, chấn thương.
• Dễ dàng bố trí nội thất. Do nhà chỉ có một tầng nên vị trí sắp xếp đồ dùng chỉ giới hạn trong tầng, phù hợp với nhu cầu và sở thích của người lớn.
• Thuận tiện chăm sóc sức khỏe vì các thành viên không cần vượt qua nhiều tầng.
• Khi mọi người cùng tập trung tại một tầng, tần suất gặp mặt, nói chuyện với nhau cao hơn. Nhờ đó, ông bà, bố mẹ không xuất hiện cảm giác cô đơn giữa căn nhà lớn.

Trên thực tế, nhà một tầng là loại nhà có mang nhiều ưu điểm cho người lớn tuổi nhất. Tuy nhiên, trong điều kiện không cho phép thì giải pháp xây cao tầng vẫn được thực hiện. Bạn có thể sắp xếp phòng cho ông bà, bố mẹ ở tầng một tầng hai hoặc thiết kế thang máy để hạn chế việc di chuyển lên – xuống.

Chọn lựa vật liệu lát sàn và nội thất phù hợp

Lựa chọn vật liệu sàn và nội thất cũng là điều cần lưu tâm khi thiết kế nhà thân thiện với người lớn tuổi. Vật liệu dùng cho sàn nhà cần đảm bảo những yếu tố sau:

• Ưu tiên sàn gỗ, nhựa giả gỗ có đường vân mờ, độ bám chắc. Gỗ là chất liệu gần gũi với thiên nhiên và có độ ấm nhất định.
• Khi chọn sàn đá phải có đường vân mờ chống trơn trượt. Bạn nên biết gạch càng bóng bẩy thì khả năng độ trơn cũng càng cao.
• Vật liệu dùng cho sản phải chống ẩm mốc và dễ thực hiện vệ sinh.

Những món đồ nội thất cần lưu ý:

• Chọn đồ cần hạn chế các cạnh và góc sắc nhọn. Gia đình nên lựa chọn sản phẩm bo tròn cạnh, bo tròn góc để giảm chấn thương cho mọi thành viên khi lỡ va đập vào đó.
• Ưu tiên những vật liệu làm từ gỗ, mây, nhựa cao cấp.
• Hạn chế những vật liệu cứng như kim loại, đá, bê tông… hay vật liệu dễ vỡ như sứ, thủy tinh…

Thiết kế lối ra vào rộng rãi

Thiết kế nhà thân thiện với người lớn tuổi phải có lối vào rộng rãi, đặc biệt khi có người di chuyển bằng xe lăn. Những tiêu chí cần xem xét khi làm lối vào nhà:

• Chiều cao của lối vào bằng với cốt nền của khu đất. Trong trường hợp gia đình nâng sàn nhà để tránh ngập lụt hoặc cao hơn so với mặt đường thì phải tính toán độ cao tối ưu nhất, tránh gây khó khăn cho việc di chuyển của mọi người.
• Khi thiết kế đường dốc phải có lan can để trợ lực, đảm bảo an toàn khi lên xuống.
• Cầu thang xây ở vị trí ra vào phải có độ dốc thấp và chiếu nghỉ. Điều này đồng nghĩa với việc tốn nhiều diện tích hơn, chiều dài lối ra lớn hơn so với cầu thang có độ dốc lớn (không quá 1/12 theo Quy định của Bộ Xây dựng). Tuy nhiên, yếu tố an toàn cho mọi người lại được đảm bảo.
• Hành lang hay cầu thang dẫn vào nhà có độ rộng tối thiểu 90cm để đảm bảo mọi người đi lại thuận tiện, kể cả khi dùng xe lăn. 
• Cứ 2m hoặc 10 bậc cầu thang phải có một chặng nghỉ ngơi. Đồng thời, màu sắc của bề mặt bậc phải có sự thay đổi để thị giác người lớn tuổi nhận biết được.
• Chiều cao của các bậc thang không quá 15cm để khoảng bước lên – xuống không bị quá sức hay hẫng.

Thiết kế tường rào đảm bảo an ninh

Tường rào là hạng mục phải có trong mọi gia đình, bất kể có người lớn tuổi hay không. Tường rào trong thiết kế nhà thân thiện với người lớn tuổi phải có khả năng bảo vệ cao vì đối tượng này không có nhiều khả năng bảo vệ bản thân khi có trộm cướp hay thú dữ như:

• Chiều cao từ 1.8 – 2.5m để tránh người lạ nhìn được từ ngoài vào hay chiều cao nhảy của động vật.
• Tường xây dựng sử dụng bê tông cốt thép vững chắc, khó phá.
• Tường không để lộ những lỗ trống lớn các mảnh tường liền mạch.
• Cửa và cổng cao, an toàn, có khả năng điều khiển đóng từ xa và khóa an toàn.
• Lựa chọn những kết cấu lưới sắt, lưỡi hái, dây thừng gai để ngăn chặn người trèo qua tường.
• Lắp đặt camera quan sát, báo hiệu chống trộm để theo dõi và cảnh báo kẻ gian.
• Lắp hệ thống điện quanh hàng rào để chiếu sáng khi phát hiện kẻ gian.

Nhà vệ sinh bố trí hợp lý và an toàn

Thiết kế nhà thân thiện với người lớn tuổi không thể bỏ qua công trình vệ sinh. Những điều cần lưu ý hàng đầu cho khu vực này gồm:

• Vị trí thuận lợi cho việc đi lại, thường cạnh phòng ngủ hoặc ngay bên ngoài.
• Ánh sáng phù hợp và có công tắc dễ tìm hoặc sáng tự động theo cảm biến. Khi sử dụng công tắc chọn loại có đèn báo liên tục hoặc cảm biến sáng trong bóng tối.
• Chậu rửa mặt cao trong khoảng 80 – 90cm.
• Bồn cầu ở vị trí cao khoảng 46cm, ưu tiên chọn loại âm tường để thay đổi chiều cao dễ dàng. Gia đình cũng nên cân nhắc chọn bồn cầu điện tử với tính năng tự động nếu người lớn tuổi vẫn tiếp thu được công nghệ.
• Cửa ra vào dễ mở, sử dụng tay nắm gặt thay vì núm vặn vì tay ướt khó mở cửa. Chiều mở thiết kế hướng ra để phòng trường hợp té ngã vẫn mở ra được mà không vướng cơ thể.
• Buồng tắm thiết kế rộng, đủ cho 2 người cùng sử dụng. Diện tích này tao thuận lợi khi người già cần sự hỗ trợ của người thân khi vệ sinh.
• Lắp đặt chuông báo hiệu gần mặt sàn để người cao tuổi và thành viên dễ dàng báo hiệu khi có sự cố. 

Phòng ngủ thoải mái và đảm bảo sự riêng tư

Những điều cần lưu ý khi thiết kế phòng ngủ cho người lớn tuổi: 

• Ưu tiên phòng ngủ ở tầng một. Nếu phòng ngủ ở tầng cao, phòng được đặt ở tầng hai hoặc sử dụng thang máy để di chuyển.
• Vị trí phòng rộng rãi, thoáng mát, tránh hướng có ánh nắng trực tiếp hay gió lùa.
• Màu nội thất, sơn tường lựa chọn gam màu nhẹ nhàng, trầm ấm, trung tính.
• Chiều cao giường ngủ tính cả đệm không vượt quá khớp gối. Ưu tiên chọn giường khối hộp làm từ gỗ thịt để đảm bảo chắc chắn và không gây tiếng động. Đầu giường có đặt chuông báo động.
• Lắp đặt tủ đầu giường để đặt đồ cá nhân như dầu gió, thuốc, đèn ngủ. 
• Lắp đặt cửa kính cùng hệ thống rèm tự động để không gian phòng ngủ được thông thoáng, tiện lợi.

Thêm sân vườn và các yếu tố thiên nhiên

XEM THÊM: xây nhà trọn gói bình dương

Dù lớn hay nhỏ, sân vườn là không gian được đa số gia đình lựa chọn khi thiết kế nhà thân thiện với người lớn tuổi. Khoảng sân vườn cần đảm bảo:

• Sân được làm bằng phẳng, không có chỗ cao, chỗ trũng hay dốc.
• Khu vườn nhỏ dùng để trồng rau hoặc cây cảnh để “mua vui” khi thư giãn.
• Đối với gia đình chỉ có sân thì thiết kế các chậu cây hoa cảnh nhỏ như hoa hồng, hoa bỏng. Những loài cây này dễ trồng, ra hoa nhiều màu sắc và hoa bền theo thời gian. Đồng thời, người lớn tuổi cũng được hưởng thú vui chăm cây dù diện tích sân không quá lớn.